De illusie van karma

We leven in een wereld waarin het kwaad zich in vormen hult die het verstand tarten. Er bestaan beelden die niemand zou mogen zien - van baby's, weerloos en klein, vastgeketend, gemarteld, geschonden. 

Deze kinderen, soms nog maar één, twee of drie jaar oud, worden vastgebonden aan kettingen. Ze zijn slachtoffer van brute mishandelingen, met naalden in hun genitaliën, elektroden op hun lichaam, kettingen met studs om hun nek. Hun lichamen worden onherstelbaar beschadigd door volwassen daders die seksspeeltjes of andere afschuwelijke voorwerpen gebruiken om hun kwetsbare lichamen te schenden. Duizenden van dergelijke beelden circuleren in duistere netwerken. 

Wat we daarover mogen weten, danken we aan moedige journalisten als Laurence Beneux en Serge Garde. Zij hebben gezien wat de meeste mensen niet zouden overleven om te beschrijven. En wat zij zagen, dwingt één vraag op: Is dit karma?

Is het voorstelbaar dat zulke onschuldige zielen deze pijn "verdiend" hebben? Dat zij, in een vorig leven, iets hebben gedaan waarvoor deze marteling nu een vorm van les of straf zou zijn? Dat idee is niet alleen harteloos - het is een morele afgrond. Het suggereert dat deze kinderen niet alleen slachtoffer zijn van sadistisch geweld, maar ook medeplichtig aan hun lot. Alsof hun lijden rechtvaardig zou zijn. Alsof het universum toekijkt en knikt.

Zo'n gedachte is geen troost. Het is een vlucht. Een excuus om niets te hoeven doen.

Neem het verhaal van Carol en James Sumner. Twee zachtaardige zestigplussers, fysiek kwetsbaar maar met open harten. Zij openden hun deur voor wie vriendelijk leek. Wat volgde, was een nachtmerrie: overvallen, met ducttape in de kofferbak van een auto gestopt, beroofd - en uiteindelijk levend begraven. In hun laatste momenten hielden ze elkaars hand vast.

Is dit ook karma?

Of is het simpelweg kwaad dat zijn gang gaat, omdat niemand op tijd ingreep?

Het probleem is niet dat het universum zijn evenwicht verliest. Het probleem is dat wij dat doen. Door weg te kijken. Door het kwaad te reduceren tot filosofie. Door slachtoffers hun onschuld te ontnemen in de naam van "spirituele balans".

'Karma' wordt te vaak gebruikt als verzachting - een balsem die pijn niet wegneemt, maar bedekt. Een excuus om verantwoordelijkheid af te schuiven op onzichtbare krachten, terwijl het echte antwoord veel eenvoudiger is: het ligt bij ons.

De samenleving is geen toeschouwer. Wij zijn de buren, de ouders, de collega's die iets opmerken maar niet altijd durven vragen. Het kwaad leeft niet in een vacuüm. Het groeit waar niemand oplet. Waar niemand spreekt. Waar niemand ingrijpt.

Geen kind verdient mishandeling. Geen ouderpaar verdient een gewelddadige dood. En geen mens verdient het om te horen dat hun lijden deel is van een kosmisch plan.

Onze taak is niet om het lot te verklaren, maar om te handelen. Om ogen open te houden. Om waarheid te benoemen en kwaad te stoppen. Rechtvaardigheid is geen mystiek saldo - het is een daad, herhaald, elke dag.

Wie pijn ziet, moet spreken. Wie geweld ziet, moet ingrijpen. Wie leeft, moet kiezen: voor empathie, of voor afstand. Er is geen neutrale grond.

We hebben geen karma nodig om het kwaad te verklaren. We hebben moed nodig om het tegen te houden. Het kwaad bestaat, maar onze moed en mededogen zijn sterker.

Elke daad van liefde is een overwinning op het duister.