De mythe van humaan slachten

Wat is "humaan" slachten? En precies daar wringt het. Het woord "humaan" impliceert mededogen, respect en het vermijden van onnodig lijden. Maar zodra we het hebben over het doden van een wezen dat niet dood wil, wordt dat principe fundamenteel ondermijnd. Het idee van een "humaan slachthuis" is daarmee een contradictio in terminis.

Een spuitje, zoals bij euthanasie, wordt vaak als "humaner" gezien omdat het gericht is op het beëindigen van lijden. Maar in de vleesindustrie is dat geen optie—niet omdat het ethisch onwenselijk is, maar omdat het economisch en wettelijk onhaalbaar is. Dieren worden daar niet gedood om hun pijn te beëindigen, maar om hun lichaam te verwerken tot product. Dat is een cruciaal verschil dat de kern van de discussie blootlegt: het motief van doden is in dit geval utilitair, niet compassievol.

Men geeft wel eens aan dat ze een slachthuis van binnen hebben gezien en dat het "anders" is dan ik over het algemeen beschrijf. Maar er zijn gradaties in hoe gruwelijk het eraan toe gaat. Zelfs in de "beste" omstandigheden blijft het een systeem waarin levende wezens tegen hun wil worden gedood. En hoe sneller hoe minder leed—maar dat is geen garantie. Er zijn talloze rapporten en beelden van dieren die nog bij bewustzijn zijn tijdens het villen, koken of ophangen. Dat is geen incident, dat is systeemfalen, inherent aan massaproductie waar snelheid en efficiëntie belangrijker zijn dan individuele ervaring.

Men spreekt over respect opbrengen voor ritueel slachten. Maar laten we eerlijk zijn—de term zelf klinkt al absurd. "Ritueel slachten" klinkt net zo wrang als "ritueel verkrachten." Het feit dat iets een ritueel is, maakt het niet automatisch moreel verdedigbaar. Het blijft een daad van geweld tegen een wezen dat geen keuze heeft. Religieuze of culturele betekenis verandert niets aan de fundamentele realiteit van het opgelegde sterven.

Tot slot: het argument wat vaak op deze discussie volgt: "zonder eten ga je dood". Is begrijpelijk, maar het impliceert dat vlees eten noodzakelijk is. Dat is het niet. Miljoenen mensen leven gezond zonder dierlijke producten. En ja, (argument nr. 2) planten leven ook, ja, maar ze hebben geen centraal zenuwstelsel, geen pijnbeleving, geen vluchtgedrag. Dieren wel. En dat verschil doet ertoe. Wanneer we zeggen dat we dieren "humaan" doden, negeren we hun meest fundamentele recht: het recht om te leven. Laten we de keuze van de dieren respecteren; en dat is dat ze willen leven.

De term "humaan slachten" is daarom geen morele waarheid, maar een troostformule. Het is een manier om onszelf gerust te stellen terwijl we deelnemen aan een praktijk die haaks staat op de waarden die het woord "humaan" veronderstelt.