Wanneer gaan we eens verbinden?

05-07-2025

In een rechtvaardige werelt erkenne allemenigheyt, waarover zij schuldig sijn, ende veranderen haer wegen. 

Graag toon ik eerst wat schoonheden, voordat ik u visueel meeneem in een wereld van absurditeiten. 

Het gevaar van eenzijdige verhalen

Een multiculturele samenleving is eenheid in een gedeelde identiteit. 
Niet afscheiding, discriminatie en polarisatie.
In multiculturele en liberale landen, waar democratisch is gekozen voor een diverse samenstelling - zoals Zweden, Denemarken, Nederland, België, de VS, Duitsland en het VK - zou juist alles in het werk gesteld moeten worden om polarisatie te voorkomen. Als diversiteit en inclusie tot de kern van de nationale identiteit behoren, moet men waken voor het ontstaan van gescheiden werelden. In de huidige praktijk dreigt echter een omgekeerde ongelijkheid, waarbij oorspronkelijke bewoners zich steeds vaker achtergesteld voelen.

Polarisatie ontstaat wanneer herdenking of aandacht voor leed eenzijdig is.
Als bijvoorbeeld alleen de slavernij van Afrikanen wordt benadrukt, terwijl het leed van andere groepen volledig wordt genegeerd, voelen sommige mensen zich buitengesloten of miskend. Dat kan leiden tot wrok en "wij tegen zij"-denken.

In werkelijkheid is slavernij een wereldwijd historisch verschijnsel: bijna alle volkeren zijn ooit slaaf geweest of hebben zelf slaven gehouden - van Europeanen tot Afrikanen, Aziaten en Arabieren. Een eerlijke en evenwichtige benadering helpt verdeeldheid te voorkomen.

Vrijheid van meningsuiting onder druk

Racisme is racisme – punt. Of het nu gericht is tegen mensen met een zwarte, witte, bruine of welke huidskleur dan ook: het blijft een ontkenning van menselijke waardigheid. Niemand verdient het om op basis van afkomst collectief te worden vernederd, uitgesloten of gehaat.

Toch zien we dat het verzet tegen racisme niet altijd vrij blijft van nieuwe vormen van uitsluiting. Wanneer uitspraken als "I don't like white men. I want them to be a lost species in a hundred years" (Yasmin Alibhai-Brown) of "we need to abolish the white race" (Noel Ignatiev) nauwelijks worden bekritiseerd, terwijl elke racistische opmerking richting mensen van kleur – terecht – op felle weerstand stuit, ontstaat een gevaarlijk dubbele moraal.

Zo stelde actrice Jane Fonda dat "witte mensen verantwoordelijk zijn voor de klimaatcrisis" – een uitspraak die de complexe, wereldwijde geschiedenis van uitbuiting en ecologische schade onterecht reduceert tot één ras, terwijl vrijwel elke beschaving zich in de geschiedenis schuldig maakte aan onderdrukking en slavernij.

Ook Tim Wise, een antiracistische spreker, stelde dat witte mensen principieel geen slachtoffers kunnen zijn van racisme. Maar racisme zonder macht is geen onschuldige variant – het blijft racisme.

Zulke tendensen hebben maatschappelijke gevolgen. In Rotherham, Engeland, werden tussen 1997 en 2013 circa 1.400 kinderen slachtoffer van systematisch seksueel misbruik door zogenaamde 'grooming gangs', overwegend bestaande uit mannen van Pakistaanse afkomst. Politie en jeugdzorg negeerden meldingen, deels uit angst om als racistisch of islamofoob te worden bestempeld. In sommige gevallen werden slachtoffers zelfs beschouwd als "kiezend voor prostitutie". Officiële rapporten bevestigen dat institutionele angst voor stigma leidde tot het veronachtzamen van fundamentele mensenrechten.

Wie onrecht wil bestrijden, moet dat consequent doen. Wanneer het bestrijden van het ene onrecht leidt tot het negeren of zelfs veroorzaken van ander onrecht, verliezen we onze geloofwaardigheid – en uiteindelijk ons kompas.


Geen werk voor Joris, wel voor Sadiqa

Joris van Os, een witte Nederlandse man, kon zijn literaire werk niet gepubliceerd krijgen ondanks de kwaliteit. Daarom creëerde hij een pseudoniem en identiteit als jonge Marokkaans-Nederlandse vrouw, Sadiqa Almakhadie. Onder die naam kreeg hij plotseling veel lof, publicaties en een literaire prijs. Toen hij zich bekendmaakte, ontstond er eerst begrip bij de uitgever, maar later leidde het tot controverse. Een stagiaire noemde zijn werk culturele toe-eigening, en de uitgeverij besloot uiteindelijk het boek niet uit te geven vanwege het 'misleiden' van de uitgevers.

Van Os wilde hiermee aantonen hoe identiteit en marketing in de literaire wereld soms belangrijker zijn dan het werk zelf, en dat uitgevers vaak vooral witte mannen willen 'vermarkten'. 

Hij pleit voor meer openheid en duidelijkheid over hoe uitgevers met identiteit omgaan. Lees hier het volledige artikel

Christelijke identiteit ineens aanstootgevend

Lidl verwijderde in 2017 kruisbeelden van kerken op verpakkingen in Italië en België. Na protesten, waaronder een klacht van de burgemeester van Dolceacqua, werden de afbeelding vervangen door een versie waarin de kruizen weer zichtbaar waren. 

Geen ruimte voor het eigen erfgoed 

Censuur en aanpassing van klassieke literatuur

In maart 2021 ontstond in Nederland en België ophef over een nieuwe vertaling van Dantes De Goddelijke Komedie, waarin de naam van de islamitische profeet Mohammed uit de passage over de hel (Inferno) werd weggelaten. De vertaalster verklaarde dat dit gebeurde om "niet onnodig te kwetsen" en om het boek toegankelijker te maken voor een breed publiek. De pausen en homoseksuelen werden echter wel in de hel afgebeeld.


Veiligheid, extremisme en het gevaar van wegkijken

"Er zal een dag komen waarop we veel meer radicalen, extremisten en terroristen uit Europa zullen zien komen, vanwege een gebrek aan besluitvaardigheid, het proberen politiek correct te zijn, of het veronderstellen dat zij het Midden-Oosten kennen, en de islam kennen, en de anderen beter kennen dan wij. En het spijt me, maar dat is pure onwetendheid."  -  uit de toespraak van Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan (minister van Buitenlandse Zaken van de VAE) tijdens het Tweeps Forum in 201.

Het Tweeps Forum is een internationaal, interactief evenement, gelanceerd in 2013 en gehouden in Riyadh. Het wordt georganiseerd door de MiSK Foundation van Mohammed bin Salman. Het is een platform waarin jongeren en leiders wereldwijd samenkomen om te bespreken hoe sociale media effectief kunnen bijdragen aan samenleving, vrede en veiligheid. Thema's zijn o.a. tegen extremisme, terrorismebestrijding en de rol van sociale media bij het delen van betekenisvolle ideeën.

Hieronder een aantal nieuwsberichten zoals te vinden online. 
Weggelaten in dat visuele overzicht de aanslagen zoals de Manchester Arena bombing (2017) , de Bataclan en Parijs aanslagen (2015), de Brussel Zaventem en metro aanslagen (2016), de Berlijn kerstmarkt aanslag (2016), de Nice truck attack (2016), de London Bridge en Borough Market aanslag (2017), de Stockholm truck attack (2017), de Wenen aanslag (2020), de aanslag op het station in Utrecht (2019) enz. Laten we ook de Franse geschiedenisleraar Samuel Paty niet vergeten, die in oktober 2020 werd onthoofd. De moord op Theo van Gogh (2004). 

Of de 85-jarige Franse priester Jacques Hamel die tijdens een mis in de kerk van Saint-Étienne-du-Rouvray in 2016 door twee islamitische terroristen werd onthoofd.

Hoe pakken we deze problematiek aan? Zeker niet door te ontkennen dat ze bestaat en degenen die erop wijzen meteen te bestempelen als nazi's. Als er iets fascistisch is, dan is het wel het monddood maken van andersdenkenden. Denk aan Pim Fortuyn, die jarenlang werd gedemoniseerd en uiteindelijk in 2002 door een linkse activist werd vermoord. Of aan Wil Schuurman, de vrouw van Janmaat, die bij een aanslag door linkse activisten levenslang invalide raakte en nog steeds in een rolstoel zit. Tot op de dag van vandaag tonen de daders weinig tot geen berouw. Dit zijn schrijnende voorbeelden van hoe politieke polarisatie en haat leiden tot geweld en onrecht — iets wat we nooit mogen negeren. 

Wat kunnen we leren van de Verenigde Arabische Emiraten? 
De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben traditioneel een heel andere benadering van vluchtelingenopvang dan veel westerse landen. In tegenstelling tot sommige landen in Europa, zoals Duitsland of Zweden, hebben de VAE niet massaal vluchtelingen opgenomen via officiële vluchtelingenprogramma's of asielsystemen. De VAE biedt wél aanzienlijke humanitaire hulp aan vluchtelingen in de regio. Zij heeft relatief strenge regels rond immigratie en verblijfsvergunningen, waardoor het lastig is om als vluchteling toegelaten te worden. Het aantal aanslagen in VAE zijn relatief zeldzaam. Het erkennen van een probleem is de eerste stap richting een oplossing.

Slachtoffers worden daders gemaakt

Zwijgplicht rond Israël en Zionisme

Toen de zanger Douwe Bob weigerde op te treden op een locatie waar zionistische uitingen aanwezig waren, werd hij niet afgerekend op zijn muziek, maar op zijn politieke terughoudendheid. De kritiek kwam niet van een buitenlandse overheid, maar van zijn eigen publiek.

In het publieke debat wordt anti-Zionisme vaak automatisch gelijkgesteld aan antisemitisme. Maar dat is een versmalling die niet alleen onjuist is, maar ook gevaarlijk. Het maakt legitieme kritiek op beleid of ideologie onmogelijk, en plaatst mensen in een morele val: zwijgen of gestigmatiseerd worden.

Laat helder zijn: elk volk heeft recht op bestaanszekerheid en een eigen plek onder de zon - dus ook het Joodse volk. Maar dat recht mag niemand uitsluiten van kritiek op een ideologie of op beleid dat gevolgen heeft voor anderen. Juist wie gelijke rechten voorstaat, moet ook durven wijzen op dubbele standaarden, waar die zich voordoen.

Dr. Norman Finkelstein on Israel-Hamas War: Finkelstein — zelf Joods en zoon van Holocaustoverlevenden - legt uit hoe Zionisme als politieke ideologie verschilt van Jodendom als religie of identiteit. In Genocide in Israel and Palestine bespreekt hij hoe het verwijt van antisemitisme soms wordt ingezet om kritiek op Israëlisch beleid te neutraliseren. In On Zionism, Imperialism, and the West betoogt Finkelstein dat het verwarren van anti-Zionisme met antisemitisme niet alleen oneerlijk is, maar de vrijheid van meningsuiting ondermijnt.